Αποστολή εξερεύνησης φαραγγιών στην Ήπειρο
- Ημερομηνία διεξαγωγής: 23-29 Μαΐου 2011.
- Περιοχή δράσης: Ζαγοροχώρια.
- Τόπος διαμονής: Άνω Πεδινά.
- Διοργανωτής: Γιώργος Ανδρέου
- Φορέας: Ε.Σ.Ε.Φ. (Ελληνικός Σύλλογος Εξερεύνησης Φαραγγιών)
- Συμμετοχή μελών άλλων φορέων: FFME, FFS, CAF (Γαλλία), ΣΠΗ.Σ.Ι (Ιωάννινα)
Αρθρογραφία, φωτογραφίες: Γιώργος Ανδρέου. Περιοδικό ”Κορφές” No 210-Ιούλιος 2011
Ήταν μια αποστολή του ΕΣΕΦ, που οργάνωσα και είχα την επιμέλεια, με σκοπό την τουριστική και αθλητική ανάδειξη της περιοχής της Ηπείρου. Το πρόγραμμα της αποστολής βγήκε με την συγκρότηση μιας μικτής Ευρωπαϊκής ομάδας με σκοπό την ανάδειξη των φαραγγιών του Ζαγορίου λόγω του ιδιαίτερου κάλους και φήμης του. Η ομάδα αποτελούταν από 13 άτομα. Τέσσερεις Έλληνες, έξι Γάλλους, δύο Ιταλούς και μία Ισπανίδα.
Γενικά για την περιοχή και τα φαράγγια του Ζαγορίου.
Τα ζαγοροχώρια είναι μια από τις ομορφότερες περιοχές της Ελλάδας. Είναι ένα τουριστικό μέρος και πόλος έλξης πολλών επισκεπτών απ όλο τον κόσμο. Η αρχιτεκτονική της περιοχής, το μεγάλο και ξακουστό φαράγγι του Βίκου, οι πηγές του ποταμού Βοϊδομάτη, τα μεγάλα σπηλαιοβάραθρα του όρους «Τύμφη» καθώς και πολλά φαράγγια, αποτελούν σημείο αναφοράς για δραστηριότητες.
Η περιοχή παρουσιάζει φαράγγια, αλλά λόγω των πετρωμάτων της και της καρστικότητας της ευρύτερης περιοχής, τα περισσότερα από αυτά είναι χωρίς νερό, αλλά πολύ ιδιαίτερα, συνδυάζοντας τα επιβλητικά πυργώδες πετρώματα, την πλούσια χλωρίδα και πανίδα και την Ηπειρώτικη αρχιτεκτονική! Τα ανεξερεύνητα φαράγγια της περιοχής ανέμεναν προκλητικά εδώ και χιλιάδες χρόνια, τον ερχομό των ανθρώπων των φαραγγιών!
Τα Ζαγοροχώρια είναι ένα δίκτυο από 46 πανέμορφα χωριά.
Χωριά με ζωή ή με ηρεμία, χωριά με απίστευτη θέα ή χωριά μέσα στο δάσος.
Δάση αλλά και ξερές κορυφές, πεντακάθαρα ποτάμια όπως ο Βοϊδομάτης αλλά και αλπικές λίμνες, όπως οι δρακόλιμνες. Στα Ζαγοροχώρια ο επισκέπτης επίσης μπορεί να θαυμάσει την παραδοσιακή αρχιτεκτονική από πέτρα και ξύλο που είναι τα κύρια υλικά από τα οποία φτιαχνόντουσαν και φτιάχνονται ακόμη τα σπίτια (Τα περισσότερα χωριά στο Ζαγορι, είναι χαρακτηρισμένα παραδοσιακοί οικισμοί με το διάταγμα Ζαγορίου). Το Φαράγγι του Βίκου, βρίσκεται 30 χλμ. βορειοδυτικά των Ιωαννίνων και είναι το βαθύτερο φαράγγι παγκοσμίως, σύμφωνα με το βιβλίο Guinness. Αποτελεί τον πυρήνα του Εθνικού Δρυμού Βίκου-Αώου, στην περιοχή του οποίου βρίσκει καταφύγιο μεγάλη ποικιλία σπάνιων ειδών χλωρίδας και πανίδας. Το φαράγγι έχει μήκος 20 χλμ. και σε πολλά σημεία του το βάθος ξεπερνάει τα 1.000 μέτρα. Ο Βίκος δημιουργήθηκε μετά από έντονες γεωλογικές ανακατατάξεις κατά τη διάρκεια των γεωλογικών εποχών. Το φαράγγι του Βίκου αποτελεί μαζί με τον Βοϊδομάτη, τον πυρήνα του Εθνικού Δρυμού Βίκου – Αώου. Η πλούσια βλάστηση, τα σπάνια είδη ζώων και πουλιών που φιλοξενεί, τα κρυστάλλινα νερά του ποταμού που το διασχίζει αναμφισβήτητα εντυπωσιάσουν και προκαλούν δέος!
Τρία είναι τα επίκεντρα του canyoning στην περιοχή των Ζαγορίων. Η περιοχή Βοιδομάτη- Πάπιγκου, η περιοχή της Κλειδωνιάς και η περιοχή του Βραδέτου. Το Βραδέτο είναι το ψηλότερο χωριό του Ζαγορίου (1340 μέτρα) και ένα από τα παλιότερα, καθώς μαρτυρίες για την ύπαρξή του ξεκινούν από το 1616. Βρίσκεται πάνω σε ένα βράχο που έχει από τις τρεις πλευρές του το φαράγγι του Βίκου και πίσω του την πλαγιά της οροσειράς της Τύμφης. Από αυτό το χωριό ξεκινάνε και όλες οι αποστολές για τα μεγάλα σπηλαιοβάραθρα της Τύμφης.
Πρόκειται για το ψηλότερο χωριό της περιοχής. Xτισμένο στα 1350 μ. διαθέτει ασύγκριτη θέα από τη ΒΔ του πλευρά (από την τοποθεσία Mπελόη). Κάτω από το χωριό στέκει επιβλητικά το φαράγγι της Μεζαριάς, που ανταμώνει με το φαράγγι του Βίκου. Στο φαράγγι της Μεζαριάς καταλήγουν 4 (τέσσερα ) φαράγγια τα οποία είναι όλα πλέον εξερευνημένα.
Βορειοδυτικά των Ιωαννίνων, το δυτικό Ζαγόρι περιλαμβάνει ορισμένα από τα δημοφιλέστερα, και ίσως ομορφότερα χωριά της περιοχής. Το Πάπιγκο, η Αρίστη, ο Βίκος, ο Άγιος Μηνάς και το Μεσοβούνι, που πλαισιώνουν την κοιλάδα του Βοϊδομάτη, με φανατικούς θαυμαστές που πηγαίνουν κάθε χρόνο για να θαυμάσουν τη μοναδική αρχιτεκτονική, να περιηγηθούν στα λιθόστρωτα σοκάκια, να απολαύσουν τη μοναδική θέα και να αισθανθούν κοντά στη φύση. Ο ίδιος ο ποταμός Βοϊδομάτης αποτελεί ένα από τα μαγευτικότερα τοπία της περιοχής, το ιδανικότερο, ίσως σκηνικό για πεζοπορικές διαδρομές, ατελείωτες περιηγήσεις και rafting όλο το χρόνο! Τα καταγάλανα νερά του, με σταθερή θερμοκρασία 4 βαθμών Κελσίου, προκαλούν τους τολμηρούς για μία γρήγορη βουτιά στους καλοκαιρινούς μήνες.
Φαράγγι Νεφέλης
Ένα από τα φαράγγια του προγράμματός μας ήταν και το φαράγγι της Νεφέλης. Μέσα στον Βοιδομάτη και μετά τις πηγές του, πέφτουν συνολικά 5 (πέντε) φαράγγια. Σε παλαιότερο τεύχος έγινε αναφορά σε ένα από αυτά. Ήταν το φαράγγι του Αράπη. Το σημαντικότερο φαράγγι της περιοχής είναι του Ρογκοβού ή φαράγγι της Νεφέλης. Η Νεφέλη έχει διαρκή ροή νερού όλο το χρόνο και οι πηγές της ξεκινάνε κάτω από τις κορυφές Αστράκα και Τσούκα. Επίσης σε όλο το μήκος του φαραγγιού, ο πύργος της Αστράκας στραγγίζει πολλά από τα νερά του, δημιουργώντας μια έντονη χλωρίδα που κοσμεί τροπικά μεγάλο μέρος του φαραγγιού!
Είναι γνωστές στην περιοχή οι κολυμπήθρες στο Πάπιγκο. Πολλοί από του τουρίστες δροσίζονται εκεί τους καλοκαιρινούς μήνες. Το ρέμα αυτό λέγεται Ποτίστρες. Στη συνέχεια και κάτω από το μικρό και μεγάλο Πάπιγκο σμίγει με τα νερά του ρέματος Αμαρούδας Μετά την ένωση των νερών και 900 μέτρα πιο κάτω ξεκινάει και το φαράγγι της Νεφέλης. Μάλλον οι πρώτες ομάδες που το διάβηκαν το βαπτίσανε μ’ αυτό το όμορφο όνομα, επειδή είναι ανώνυμο μετά την σμίξη των δυο ρεμάτων. Οι πρώτες καταβάσεις του φαραγγιού, πρέπει να πραγματοποιήθηκαν κοντά στο 1996, χωρίς όμως να υπάρχουν κάποιες επίσημες πληροφορίες. Από τότε οι επισκέπτες του όμορφου αυτού φαραγγιού, πραγματοποιούν την διάσχιση του, με αρκετές δυσκολίες και κινδύνους και η κάθε ομάδα έπρεπε να έχει μαζί της αρκετά υλικά για να στήσει πρόχειρα δεσίματα. Οι καινούριες αγκυρώσεις τοποθετήθηκαν σε σημεία που κάνουν εύκολη την κατάβαση, αλλά παράλληλα προστατεύονται από τις υπερχειλίσεις των νερών. Έτσι ο χρόνος κατάβασης μιας ομάδας, τώρα μειώνεται κατά πολύ και διαρκεί 4 ώρες συν μιάμιση ώρα που χρειάζεται η διάσχιση του Βοϊδομάτη! Η Νεφέλη, σε αντίθεση με τα άλλα φαράγγια της περιοχής έχει αρκετά νερά (όχι επικίνδυνο) και πλούσια τροπική βλάστηση!
Το ορειβατικό μονοπάτι Ο3 που διασχίζει όλο το Βίκο και περνάει κι από την Αστράκα, είναι η αφετηρία για να γίνει η πρόσβαση στην Νεφέλη. Είναι μια πεζοπορική διαδρομή, με χαράδρες, με βλάστηση, με αλπική ζώνη, με τις πηγές του Βοϊδομάτη. Όμορφη διαδρομή με αρκετές εναλλαγές και περνάει μέσα από το Πάπιγκο. Το σημείο προσέγγισης για το φαράγγι ξεκινάει κάτω από την κεντρική εκκλησία του. Υπάρχει ταμπέλα που λέει προς φαράγγι Βίκου. Μετά από 10 λεπτά πεζοπορία, συναντάτε το ρέμα κι ένα ξύλινο γεφυράκι. Από εκεί και κάτω θα ακολουθήσετε για άλλα 10 λεπτά την πορεία του νερού μέχρι να βγείτε στο πρώτο στένεμα. Εκεί ξεκινάει το canyoning με μια μικρή βουτιά 2 μέτρων και με μια τρίμετρη τσουλήθρα. Η θερμοκρασία του νερού είναι σχετικά χαμηλή! Διασχίζετε το φαράγγι με μικρές καταβάσεις μικρές βουτιές και λίγο κολύμπι. Δεν έχει ιδιαίτερα στενέματα και το φως του ηλίου θα είναι συντροφιά σας στο μεγαλύτερο μέρος του φαραγγιού. Τα περισσότερα ραπέλ γίνονται έξω από το νερό, για περισσότερη ασφάλεια και με λιγότερες καθυστερήσεις. Μην ψάχνετε για αλυσίδες και αγκυρώσεις πάντα εκεί που είναι ο καταρράκτης. Κοιτάξτε γύρω σας και θα τις βρείτε πολύ εύκολα. Προσοχή στο περπάτημα, γιατί το φαράγγι γλιστράει αρκετά! Επίσης προσοχή στα δύο πολύ ανοιχτά σημεία του φαραγγιού. Ένα στο μέσον κι ένα στο τέλος του. Εκεί υπάρχουν αρκετά δένδρα και μεγάλες πέτρες που κατεβαίνετε με αντιστήριξη. Στα δύσκολα σημεία δέστε από δέντρα. Μόλις τελειώσετε με τα ραπέλ και βγείτε από το φαράγγι, έχετε περίπου 30 λεπτά περπάτημα σε βράχια, αντιστηρίξεις και μικρά ραπέλ από δέντρα. Εκεί θα πηγαίνετε πάντα προς τα αριστερά γιατί είναι ποιο καθαρό το μέρος και έχει ευκολότερα σημεία για κατέβασμα. Μόλις φθάσετε στον Βοϊδομάτη, απολαύστε το μεγαλείο της φύσης και όπου μπορείτε βουτήξτε και κολυμπήστε. Μην ξεχάσετε ότι πρέπει να έχετε μαζί σας πλήρες εξοπλισμό νεοπρέν 5mm, καθώς και γάντια. Η θερμοκρασία του νερού είναι πολύ χαμηλή. Στην ομάδα πρέπει να υπάρχει οπωσδήποτε κάποιος που να γνωρίζει τις κινήσεις των ποταμών. Μετά από 1μιση ώρα δροσερό κολύμπι και όμορφη πεζοπορία στις όχθες του κρυστάλλινου ποταμού, φθάνετε στην γέφυρα της Αρίστης, στον κόμβο της περιοχής!
Το φαράγγι της Νεφέλης είναι ένας καλοκαιρινός προορισμός που συνδυάζεται με αρκετές δραστηριότητες στην περιοχή. Προγραμματίστε μια καλοκαιρινή σας εξόρμηση και θα αποζημιωθείτε με το παραπάνω!
Τεχνικά στοιχεία
- Μήκος φαραγγιού:1300μέτρα
- Υψόμετρο αφετηρίας: 840 μέτρα
- Υψόμετρο τερματισμού: 520 μέτρα
- Υψομετρική διαφορά: 320 μέτρα
- Μεγαλύτερος καταρράκτης: 23 μέτρα
- Μήκος διάσχισης Βοϊδομάτη: 3,8χιλιόμετρα
- Χρόνος κατάβασης: 4 ώρες
- Χρόνος διάσχισης ποταμού: 1,5 ώρα
- Προτεινόμενη περίοδος: όλο το χρόνο εκτός χειμώνα και εφ όσον είναι δυνατή η διάσχιση του ποταμού.
Συνολικά χαρτογραφήθηκαν και αγκυρώθηκαν με διπλές ασφάλειες 8 φαράγγια. Τοποθετήθηκαν στο σύνολο 122 αλυσίδες αγορασμένες από την Ελληνική εταιρεία Rockland ενώ η δαπάνη όλων αυτών των υλικών, έγινε από τον Ελληνικό Σύλλογο Εξερεύνησης Φαραγγιών, στα πλαίσια του προγράμματος ανάπτυξης του canyoning στην Βόρειο Ελλάδα. Ο Ε.Σ.Ε.Φ είναι ένας φορέας που επιμελείται στην ανάπτυξη των Ελληνικών φαραγγιών και προσφέρει πάντα στους ορειβάτες και canyoners καινούριες διαδρομές. Πιστεύουμε ότι με το έργο μας θα συντελέσουμε για ακόμη μια φορά στην προσέλευση τουριστών στην χώρα μας στηρίζοντας τον εναλλακτικό τουρισμό στην περιοχή και ιδιαίτερα σ’ αυτή την δύσκολο περίοδο που διανύουμε. Επίσης το έργο μας συντελεί στην ανάπτυξη του canyoning σε όλη την Βόρειο Ελλάδα. Η δημοσίευση περισσότερων λεπτομερειών είναι θέμα χρόνου.
Η ομάδα αποτελούταν από τους:
- Γιώργο Ανδρέου,
- Μιχάλη Αράπη,
- Κατερίνα Κουιμτζή,
- Κώστα Καραθάνο,
- Jacques Cohen
- Catherine Errard
- Donaldino Flavio
- Federico Velati
- Luc Moinier
- Maria Sanchez Rodriguez
- Patrick Adam
- Bob Lahoxe
- Jean Yves Gautier
Γιώργος Ανδρέου.
Εκπαιδευτής-Οδηγός καταβάσεων φαραγγιών
